چگونه یک سخنران خوب باشیم ؟
فن بیان و سخنوری همچنان یکی از موضوعاتی بوده که بسیاری از افراد به خوبی نمی توانند از عهده آن برآیند و بسیار پیش آمده که بسیاری از سخنرانان با مشکلاتی همچون توپوق زدن و یا گم کردن رشته کلام رو به رو شده اند.
اما آیا می توان با این مشکلات دست و پنجه نرم کرد؟ و یا اصلا یک سخنران خوب باید به چه نکاتی توجه کند ؟ این ها سوالاتی بوده که برای خیلی ها پیش آمده و به همین جهت سایت باشعوری مفتخر است تا در کنار شما عزیزان به این موضوع رسیدگی کند.
یک سخنران خوب باید به چه نکاتی توجه کند ؟
چگونه یک سخنران خوب باشیم ؟ یک سخنران خوب باید بداند که خیلی از نکات ریز می تواند تاثیرات بسزایی در فن بیانش داشته باشد، نکاتی که حتی قبل از سخنرانی باید به آن توجه کند و یا حتی چه چیزی بخورد؟ و در آخر نیز چگونه به سخنرانی خود پایان دهد؟ پس اگر می خواهید به جواب سوال چگونه یک سخنران خوب باشیم ؟ برسید حتما تا آخر مقاله با ما باشید.
بر استرس خود غلبه کنید
نشانه های اضطراب عملکرد در هر فردی متفاوت است، تقریباً هر کسی نگران است مبادا در نظر دیگران مضطرب ، آشفته و بی خرد جلوه کند. به هنگام مواجهه با موقعیت های ترسناک، خواه مهمانی و خواه شرکت در بحث های کلاسی، اغلب مردم علائمی را تجربه می کنند، این نشانه ها شامل لرزش، تعریق، دستان عرق کرده، افزایش ضربان قلب، کوتاهی تنفس، تنش عضلات، سرخ شدن یا گیجی، از دست دادن رشته افکار یا ناراحتی گوارشی ، صدای لرزان و سرگیجه است.
شاید بهترین راه برای کاهش اضطراب تمرین صحبت کردن در جمع باشد. اگر از صحبت کردن در جمع می ترسید به دنبال فرصت های مناسب برای تمرین کردن باشید.
خیال تان را آسوده کنید. مطمئن شوید که وقت کافی برای آماده کردن یک برنامه واضح و منسجم برای سخنرانی صرف کرده اید. نداشتن آمادگی به احتمال خیلی زیاد باعث اضطراب سخنران و عملکرد ضعیف او می شود. باید تلاش کنید برای شروع سخنرانی برنامه ویژه ای طرح ریزی کنید. اگر برای شروع سخنرانی تان چیزهای خوبی برای گفتن داشته باشید نگرانی شما کمتر خواهد شد.
حتما بخوانید: بازاریابی B2B چیست ؟
برای استفاده از تصاویر در سخنرانی برنامه ریزی کنید. وجود تصاویر باعث میشود که تمرکز مخاطبان کمتر روی شما باشد و اضطراب شما کمتر شود.
تکنیک های آرامیدگی را تمرین کنید. انتخاب یکی از این تکنیک ها و تمرین آن یک یا دو دقیقه به مدت چند روز و حتی چند هفته شما را برای سخنرانی آماده می کند. در ابتدا از یک مکان آرام مثل منزل و روی صندلی راحتی برای تمرین کردن استفاده کنید. بعد از این که این کار را کردید در مرحله بعد در جاهایی که استرس بیشتری دارید مثل کلاس یا اتوبوس این تمرین را انجام دهید.
به چیز های مثبت فکر کنید. به نگرانی تان فکر نکنید؛ چون ممکن است نگران تر شوید. فکر شما باید لذت بردن از سخنرانی باشد. اگر فکر سخنرانی دائم در ذهن شما می چرخد، اسم این حالت را هیجان بگذارید نه نگرانی.به چیز های مثبت فکر کنید. به نگرانی تان فکر نکنید؛ چون ممکن است نگران تر شوید. فکر شما باید لذت بردن از سخنرانی باشد. اگر فکر سخنرانی دائم در ذهن شما می چرخد، اسم این حالت را هیجان بگذارید نه نگرانی.
داشتن اعتماد به نفس
برای افزایش اعتماد به نفس در سخنرانی باید مخاطبان را کنار خود حس کنیم نه مقابل خود ! وقتی شما برای سخنرانی آماده می شوید به این موضوع فکر کنید که همه حضار آرزوی موفقیت شما را می کنند.
درست مثل زمانی که می خواهید به سینما بروید آیا تا به حال شده است که خواسته باشید که فیلم بد و وقت تلف کن باشد؟! البته که نه ! وقتی که شما به سینما می روید دوست دارید که فیلمی ببینید که ارزش زمان و هزینه صرف کردن داشته باشد. در هنگام سخنرانی شما هم به همین منوال است. حضار دوست دارند که موفقیت شما را ببینند.
من خودم را دوست دارمقبل از شروع سخنرانی این جمله را تکرار کنید. این تلقینات مثبت اثر شگفت انگیزی روی خودباوری شما و کاهش استرس دارد. هر چه بیشتر به خودتان اعتماد دارید و هرچه بیشتر خودتان را دوست بدارید راحتتر و آرمتتر خواهید بود. هر چه بیشتر خودتان را دوست بدارید حس بهتر در نتیجه عملکرد بهتر خواهید داشت. اگر به هر دلیلی احساس عصبی بودن می کنید
می توانید از این جمله استفاده کنید : می توانم انجامش دهم ، می توانم انجامش دهم ، می توانم انجامش دهم
ترس از شکست و عدم پذیرش توسط دیگران با جمله من نمی توانم می آید . وقتی جمله من می توانم را استفاده می کنید پیام های منفی و ترس ها را کم می کنید. احساس بهتری خواهید داشت و با اعتماد به نفس بیشتری سخنرانی خواهید کرد.
توجه به ظاهر و لباس سخنران
چگونه یک سخنران خوب باشیم
ظاهر سخنران یکی از نکات کلیدی برای ایجاد یک تصویر خوب است، چون قبل از اینکه سخنران شروع به حرف زدن کند، ظاهر سخنران به افراد اطلاعاتی به مخاطب ها می دهد و بصورت ناخودآگاه مخاطب این حس رو دریافت می کند که آیا به صحبت های او گوش دهم یا نه؟ اصلا از سخنران خوشم اومده یا نه؟
شاید گفتن یک سری از موارد بدیهی نیاز نباشد، مثلا اینکه لباس سخنران باید اتو کشیده و مرتب باشد یا اینکه کفش سخنران نباید کثیف و گلی باشد و مواردی از این قبیل، اما اگر کمی به سخنرانانی که برای سخنرانی کردن به روی سِن می روند دقت کنید، می بینید که اصلا ظاهر آراسته ندارند و حتی بدیهی ترین موارد رو هم رعایت نمی کنند!
سعی کنید قبل از سخنرانی همه چیز را آماده کنید و لباس شیک و مرتب و اتو کشیده ای رو به تن کنید، مو ها و سر و صورت آراسته ای داشته باشید و واکسی هم به کفشتون بزنید. به نکات ذیل هم برای داشتن ظاهر مناسب سخنرانی دقت کنید:
- لباس سخنران نباید تنگ و یا گشاد باشد که در واقع بهتر است لباس کاملا فیت و اندازه خنران باشد
- سخنران در لباسی که بر تن دارد باید کاملا راحت باشد و احساس ناراحتی در لباس خود نکند
- بهترین تعداد رنگ هایی که برای انتخاب لباس هاتون می توانید انتخاب کنید، ۳ رنگ یا ۲ رنگ است
از لباس هایی که جنس مناسبی دارند استفاده کنید، لباس هایی که پلاستیک زیادی در دوختش استفاده شده باعث عرق کردن شده و شاید همین موضوع باعث شود که سخنران را عصبی و نگران کند
تاثیر تون صدا و كيفيت لهجه
استفاده درست و موثر از صدا بسیار مهم است. در واقع کسانی که به صدای شما گوش می دهند به چیزی که برای آن ها می خوانید و یا نقل می کنید، به شیوه تلفظ کلمات توسط شما، آهنگ صدا، افت و خیز و بلندی صدای شما و همجنین لهجه و سرعت گفتن شما نیز حساس هستند.
صدای طنین دار زیبایی خود را دارد اما این باعث نمی شود که کسانی که صدایشان اینطور نیست نتوانند خوب صحبت کنند و یا سخنرانی انجام دهند.
اگر صدایتان با افکار و احساساتتان هماهنگی داشته باشد، در برقراری ارتباط در زمینه های مختلف کاری، اجتماعی ،خانوادگی و … موفق تر خواهید بود و در تنتیجه با بدست آوردن ارتباطات سالم و موفق احساس رضایت شما از زندگی بیشتر خواهد بود.
چه صدایی خوب است ؟
با تقلید از دیگران دلیل نمی شود که صدای خوبی داشته باشیم و قرار نیست که برای داشتن صدای خوب ادای دیگران را در بیاوریم. شاید تا به حال به افرادی برخورد کرده باشید که سعی می کنند برای خوب صحبت کردن ادای مجریان و یا گویندگان و یا خوانندگان مشهور را در بیاورند.
یا کسانی که طوری کلمات را ادا می کنند که جذاب و خاص به نظر برسند. در حالی که اینگونه صداها حالت فانتزی دارند و غیر طبیعی به نظر می رسند . در این حالت ممکن است بسیاری از مخاطبین خود را از دست بدهند.
چه صدایی بد است؟
صدای خوب صدایی است که واضح و در عین حال شفاف باشد.بدون گرفتگی باشد و به دل مخاطب بنشیند و با بیاتگر ظاهر درونی فرد نیز باشد.
صدایی خوب است که یکنواخت نباشد یعنی هم در تن صدا و هم سرعت صحبت کردن قابل تغببر باشد. همچنین صدایی خوب است که احساس و هیجان داشته باشد تا اینگونه برداشت نشود که یکنواخت و بی احساس است.
اگر صدا یکنواخت باشد مخاطبین احساس خستگی می کنند و توجه آن ها را از دست می دهید. در واقع لحن مثل ضربان قلب می باشد و اگر یکنواخت شود توجه می میرد.
پیش از سخنرانی
شاید اولین قدم در کسب آمادگی پیش از سخنرانی، ارائه متن مقابل جمعیت باشد. جمعیتی که واقعی و غیرتخیلی باشند، اظهار نظرات طبیعی و زنده داشته باشند و قادر به عکسالعمل باشند میتوانند صحنه آزمایشی مناسبی را برای سخنران فراهم کنند تا با قرار گرفتن در فضای سخنرانی به کم و کاستیهای خود پی ببرد.
هر اقدامی که قبل از سخنرانی انجام دهید لزوما به معنا این نیست که شما آمادگی کافی برای ارائه سخنرانی را پیدا کردهاید. تنها در صورتی اگر هنگام تمرین از اصول زیر پیروی کرده باشید میتوان گفت که در کسب آمادگی پیش از سخنرانی موفق بودهاید:
- سخنرانی با آگاهی کامل از امکانات، مخاطبان و موضوع مورد نظر برگزار میشود
- هنگام تمرین اطلاعات دقیق، مرتبط و کاملا به روزی جمعآوری کرده باشید
- برای ارائه دادهها در سخنرانی یا انتقال نقل قولها در سخنرانی آمادگی کافی دارید
- همه چیز برای نمایش جلوههای بصری فراهم شده است
- جریان روانی از اطلاعات در ذهنتان وجود دارد که میتوانید آن را به صورت داستان قابل فهمی به مخاطب انتقال دهید
- سخنرانی با مقدمه خوبی شروع میشود و قطعا برای یک پایان قوی در سخنرانی برنامهریزی کردهاید
آغاز سخنرانی
در زمانی که میخواهیم سخنرانی را آغاز کنیم، به دلیل هیجان و ترس زیاد (که در بخش بالایی آن را توضیح دادیم) دوپامین زیادی در نئوکورتکس ما وجود دارد و این حجم زیاد دوپامین باعث میشود که مغز ما به اصطلاح سفید شود و نتوانیم به خوبی از تمام توانمندیهای مغزمان استفاده کنیم و بسته به این که چقدر با این شرایط آشنایی داریم و تمرین کردهایم از کارآیی ما کم میشود (گاهی اوقات اگر هیچ تمرینی نداشته باشیم، بسیار زیاد! به طوری که هیچ حرفی به ذهنمان نمیآید و گاهی اوقات فقط کمی نگرانی وجود دارد)
بنابراین خیلی مهم است که: بتوانیم شروع سخنرانی خود را از قبل تنظیم کنیم و آنقدر آن را تمرین کنیم که به صورت کاملاً ناخودآگاه آن را اجرا کنیم! و دیگر نیازی به استفاده از فکرمان نداشته باشیم!
شروع سخنرانی و یا آغاز صحبت در جلسات همانطور که دشواریهای خاص خود را دارد، از آن طرف اهمیت زیادی نیز دارد. بنابراین اگر ما شروع قدرتمند و تأثیر گذاری نداشته باشیم، بلاشک مخاطبان را از دست خواهیم داد زیرا ۷ تا ۳۰ ثانیه اول تضمین کننده قضاوت مخاطبان نسبت به ما هستند. یعنی:
- در مورد اعتماد به نفس ما قضاوت میکنند.
- درد مورد تسلط ما به کلام قضاوت میکنند.
- تصمیم میگیرند که در ادامه آیا باید به ما گوش کنند یا خیر
ارتباط چشمی
برقراری تماس چشمی بین شما و شنوندگانتان به ارتباط شما با آن ها کمک بسیاری می کند. دیدن چهره مخاطبین به شما کمک می کند که بتوانید قضاوتی فوری از چشمان آن ها بخوانید و بازتاب کار خودتان را در چشمان آن ها ببینید.
ارتباط چشمی را حفظ کنید و از یاد نبرید که شنوندگان شما انسان هایی خاص و باهوش هستند نه تعدادی صورت محو و تار. اگر با صحبت کردن در یک جمع بزرگ مشکل دارید، تنها برای یک نفر صحبت کنید و به یک نفر نگاه کنید ولی هر چند لحظه این شخص را عوض کنید.
در هنگام مشاهده چهره شنوندگان به صورت کسانی که به شما بازخورد مثبت می دهند، بیشتر توجه کنید. این امر سبب می شود که بهتر بتوانید از توانایی های خود برای ارائه یک سخنرانی خوب و جالب بهره ببرید.
درهنگام سخنرانی سعی کنید به همه مخاطبان توجه کنید. برای این کار می توانید یک مثلث فرضی بر روی آن ها تصور کرده و به آرامی نگاهتان را بر روی اضلاع آن به گردش در آورید.
خوردن و آشامیدن
خوب است یک یا حتی دو لیوان آب در دسترس داشته باشید. چه بهتر که حتی در حین تمرین های قبل از سخنرانی نیز کمی آب مزمزه کنید. در حین سخنرانی از نوشیدن آب سرد و نوشیدنی های کافئین دار خودداری کنید، زیرا هر دو باعث انقباض تار های صوتی و خشونت صدای شما می شوند.
از خوردن نعناع، خوراکی هایی که اسانس نعناع دارند و خوراکی های شکردار خودداری کنید. بسیاری از سخنرانان تصور می کنند که جویدن یک آدامس نعناعی یا مکیدن قطعه ای آب نبات گلو را تازه نگه می دارد ولی اکثر موارد اثرات معکوس آن مشاهده شده است.
پایان سخنرانی
چگونه یک سخنران خوب باشیم
یکی از مهمترین بخش های سخنرانی شما پایان آن است، چرا که معمولاً پایان سخنرانی بیشتر مورد تحلیل شنوندگان قرار می گیرد. بسیاری از سخنرانان نوشتن قسمت پایانی سخنرانی خود را در الویت قرار می دهند.
خلاصه سخنرانی خود را در پایان با عباراتی مختصر و مفید در چند جمله کوتاه بیان کنید. یک بار دیگر روی موضوعات اصلی تاکید نموده، سخنرانی خود را در چند جمله جمع بندی و خلاصه کنید و کمی در مورد تاثیرات سخنرانی خود غلو کنید.
در پایان از کسانی که شما را در تهیه سخنرانی یاری نموده اند، تشکر کنید.
بیشتر بخوانید: معرفی کتاب انتخاب های سخت
پس از سخنرانی
پس از سخنرانی برای کسانی که مایلند بیشتر بمانند و در جمع کوچکی بحث را ادامه دهند، وقت بگذارید.
بعد از اتمام هر سخنرانی نکات مهمی را که تجربه کرده اید در دفتری یادداشت کنید و قبل از سخنرانی بعدی مطالعه نمایید.
اگر در پایان سخنرانی از خودتان راضی بودید، به خودتان هدیه بدهید، حتی اگر در حد یک پیاده روی یا ناهار در رستوران مورد علاقه تان باشد.