باشعوری پایگاه دانش عمومی و معرفی مطالب فرهنگی
اگر بخواهیم در مورد استروئید بدنسازی بگوییم در ابتدا باید گفته که استروئیدها، گروهی از ترکیبات آلی هستند که هورمون مردانه یعنی تستوسترون را افزایش می‌دهند. اساسا استروئیدها، تستوسترون مصنوعی هستند و بیش از ۵۰ سال است که در فعالیت های ورزشی استفاده میشوند.
از آنجا که مصرف کنندگان استروئید متوجه شدند که چطور این دارو به آنها کمک میکند که به توده‌ی عضلانی بیشتر دست یابند، استروئید به یک جزء اصلی در میان بدنسازان تبدیل شد.
مصرف استروئیدها در جوانان به ویژه در میان نوجوانان دبیرستانی از شیوع بالایی برخوردار است. مصرف‌کننده‌های مرد نیز به مراتب تعدادشان بیشتر از زنان و حدود ۵۰ برابر آنها است. حدود نیمی از مصرف‌کنندگان استروئیدها، مصرف آنها را قبل از ۱۶ سالگی آغاز میکنند. حتما برایتان سوال پیش آمده که استروئید چیست ؟ پس در ادامه باشعوری شما را در پاسخ به این سوال راهنمایی می کند.
استروئید چیست و انواع آن
استروئید (steroid) نوعی چربی است که در بدن گیاهان و جانوران وجود دارد. این ماده در بدن انسان‌ها کلسترول نام دارد. علاوه بر این استروئید در بدن انسان‌ها به صورت هورمون‌هایی همچون استروژن، تستسترون و کورتیزول هم دیده میشوند. استروئیدها در بدن میزان هورمون مردانه را بالا می‌برند و از همین طریق باعث رشد توده عضلانی در بدن میشوند.
این ماده به عنوان مکمل‌های ورزشی در بین بدنسازان مورد استفاده قرار می‌گیرد اما این افراد باید توجه داشته باشند که مصرف بی‌رویه این ماده تعادل‌های هورمونی را مخصوصا در میان خانم ها به هم می‌ریزد. به طور کلی دو نوع استروئید اصلی وجود دارد:
- کورتیکواستروئید
- استروئید آنابولیک
کورتیکواستروئید برای تضعیف دستگاه ایمنی و کاهش التهابات
در واقع، کورتیکواستروئید با التهاب در بدن شما، به سرعت مبارزه میکند. این ساخته دست انسان در آزمایشگاه، شبیه هورمون کورتیزول کارمیکند (کورتیزول توسط غدد آدرنال ترشح میشود). کورتیزول سیستم ایمنی شما را دربرابر موادی که باعث التهاب دربدن میشود، حفظ میکند. قرص های کورتیکواستروئید مثل پردنیسون، مشابه همین کاررا انجام می دهد. این دارو دستگاه ایمنی بدن شما را از مرحله تحریک التهاب ، دورکرده و یا روند آن را کندتر میکند.
استروئید آنابولیک برای عضله سازی
استروئید آنابولیک نسخه ساخت بشر تستوسترون هستند؛ هورمون جنسی مرد که به ایجاد عضلات بزرگ تر کمک میکند. این داروها از راه دهان و یا تزریق عضلانی مصرف میشوند. یک پزشک درصورتی که بدن شما تستوسترون کافی تولید نکند، میتواند به طور قانونی برای شما این دارو را تجویز نماید، مثلاً در پسران با بلوغ دیررس. پزشکان همچنین این دارو را به مردان با سطح پایین تستوسترون و افرادی که تودۀ عضلانی خود را به علت سرطان، ایدز و سایر بیماری ها از دست می دهند، تجویز میکنند.
عملکرد این مواد و قدرت تقویت عضلانی آن ها، منجر به استفادۀ وسیع و نادرست شده است. سوءاستفاده کنندگان تمایل به مصرف این داروها با دوز بسیار بالا دارند. برخی ۱۰۰ برابر دوز تجویز شده برای بیماری ها مصرف میکنند.
استروئید چگونه مصرف می شود؟
استروئیدها معمولاً به شکل قرص یا کپسول است که از راه دهان استعمال میشوند و برای اطلاعات بیشتر در مورد استروئید بدنسازی باید گفت که این قرص و کپسول‌ها ممکن است به رنگ‌ها و شکل‌های متنوع در بسته‌های مختلف در بازار دیده شوند. برخی استروئیدها نیز به شکل آمپول هستند که از طریق عضلانی تزریق می‌گردند. گاهی نیز این مواد در داخل ژل‌ها یا کرم‌ها تولید میشوند که با مالیدن روی پوست مورد استفاده قرار می‌گیرند. دوز موادی که از سوی سوء‌مصرف‌کنندگان استروئیدها مصرف میشود، ۱۰ تا ۱۰۰ برابر دوز داروهایی است که از سوی پزشکان تجویز می‌گردند.
اغلب مصرف‌کنندگان استروئیدها، انواع مختلف این مواد را به روش‌های گوناگون استفاده میکنند و مصرف‌کننده یک نوع خاص از استروئیدها نیستند که به آن Stacking می‌گویند. آنها فکر میکنند ترکیب این مواد با یک‌دیگر بهتر از هرکدام به تنهایی عمل میکند (نظریه‌ای که هیچ پشتوانه عملی ندارد).
اغلب این افراد با این تصور که می‌توانند اثر استروئید روی بدنشان را کنترل کنند، این مواد را در طول چرخه‌های شش تا ۱۲ هفته‌ای مصرف میکنند. آنها ابتدا از دوز پایین استروئید شروع کرده و به‌تدریج میزان آن را افزایش می‌دهند، با رسیدن به نیمه چرخه، کم‌کم دوز مصرف را کاهش می‌دهند تا میزان آن به صفر برسد.
آنها معتقدند که با این شیوه سیستم هورمونی بدن به حضور استروئیدها عادت نمی‌کند و از وابستگی به این مواد و عوارض منفی آن روی بدن جلوگیری میشود؛ اما این فرضیه از لحاظ علمی تایید نشده است و مصرف استروئیدها به هر روشی میتواند آسیب‌های جدی به همراه داشته باشد.
عوارض جانبی مصرف استروئید
باید دقت داشت که استروئید ها هورمون های بسیار قوی ای می باشند که بر روی کل بدن تاثیر می گذارند. برخی از عوارض جانبی آن ها در مردان و زنان یکسان است، مانند: بروز آکنه، چرب شدن پوست سر و بدن، یرقان یا زردی، طاسی، پارگی تاندون، حملات قلبی، بزرگ شدن لب، افزایش احتمال بروز بیماری های کبد و سرطان کبد، تغییرات و نوسانات وضعیت خلقی، عصبانیت و خشم ناگهانی، توهم و بدبینی – ولی برخی دیگر از عوارض جانبی آن ها بیشتر به جنسیت و سن بستگی دارد.
عوارض جانبی احتمالی مصرف استروئید در زنان
- افزایش رشد موهای زائد
- کلفت شدن صدا
- بی نظمی در چرخه های قائدگی
- بزرگ شدن کلیتوریس (بخشی از اندام جنسی زنانه)
- کاهش اندازه پستان
- بروز خصلت های مردانه در زنان
عوارض جانبی احتمالی مصرف استروئید در مردان
- بزرگ شدن پستان
- درد در هنگام نعوظ
- اختلال نعوظ
- جمع شدن بیضه ها
- کاهش شمار اسپرم ها
- ناباروری یا عقیم شدن
چگونه می توان مصرف استروئیدها را متوقف کرد؟
تا اینجا که به طور کلی در مورد استروئید بدنسازی آشنا شده اید در آخر نیز باید گفت که توقف ناگهانی آن کار درستی نیست. این کار میتواند باعث نوسانات خلقی، خستگی، بیقراری، درد عضلانی، و افسردگی شود.
توقف مصرف آنابولیک ها ممکن است میل جنسی شما را مختل کند. اگر برای درمان یک بیماری استروئید مصرف میکردید، علائم بیماری ممکن است بازگردند. کاهش تدریجی دوز، مطمئن تر است. پزشکتان روش آن را به شما خواهد گفت. هرگونه علائمی که در اثر توقف دارو ایجاد شود، شدت کمتری خواهد داشت.
منبع: چطور – ستاره – آکسون کلینیک – راستینه
